Al een dag of tien vertoef ik met mijn geliefde in Kroatië. Onze jaarlijkse zomervakantie, wanneer wij elders in Europa gaan kijken hoe mooi het is. We reizen af naar zonniger oorden, comfortabel met het vliegtuig. We genieten van de gastvrijheid van de plaatselijke bevolking. Want wat zijn ze vriendelijk als wij bij hen onze euro's - of in dit geval kuna‘s - komen besteden. Ik geniet van de zon, de prachtige omgeving, het eten, de wijn en van het even helemaal niets moeten. Dat heb ik verdiend, vind ik. Daar heb ik immers het hele jaar hard voor gewerkt.
Nog een paar dagen en dan gaan we weer naar huis. We keren terug naar de plek waar we ons huis, werk, familie en vrienden hebben. En... vrijheid, veiligheid en vrede. Daar stond ik eigenlijk nooit zo erg bij stil. Ik realiseerde me altijd al wel dat ik mazzel heb, omdat ik staat ben reizen als deze te maken. Maar de laatste dagen word ik me steeds meer bewust wat mij werkelijk bevoorrecht maakt; ik leef in een land dat al 70 jaar geen oorlog kent. Een land waarin wij comfortabel en veilig kunnen leven.
Heb ik dat verdiend, dat veilige en comfortabele leven? Waarmee dan? Wat maakt dat ik daar recht op heb? Er is maar één ding wat ik beter heb gedaan dan al die mensen op die zinkende boten, in die volgepakte treinen en in die verstikkende vrachtwagens: ik ben geboren in Nederland. Dát en alleen dát maakt dat ik recht heb op een menswaardig bestaan. Dat ik daar méér recht op heb, dan dat kindje dat deze week aanspoelde op het strand van Bodrum. Even maakt dat me heel verdrietig, maar ik keer verrassend snel terug naar mijn eigen comfortabele leventje. Want wat kan ik er aan doen?
Naast verdrietig word ik de laatste weken minstens zo vaak boos. Mijn boosheid is gerichter dan mijn verdriet. Concreter. Dichterbij. Ik word keer op keer boos, wanneer het woord gelukszoeker valt. Wanneer landgenoten het hebben over profiteurs. Wanneer ik lees dat die vluchtelingen van onze welvaart willen meegenieten. Welvaart?! Wat dacht je van een plek waar ze niet het risico lopen te worden neergeknald? Veiligheid... dàt is het enige wat ze van ons vragen. Natuurlijk... met die veiligheid komen ook voedsel en voorzieningen om de hoek kijken. En ja, dat kost geld. Ik snap ook echt wel dat we naast ons gevoel, óók ons verstand moeten laten spreken. Maar doe alsjeblieft niet net alsof die miljoenen vluchtelingen voor hun lol of voor een beetje vooruitgang hun thuisland achter zich laten en Europa intrekken! Bovenal: realiseer je dat de rechten die je denkt te hebben en de aanspraak die je kunt maken op onze welvaart en een menswaardig bestaan, slechts gebaseerd zijn op zoiets willekeurigs als de plek waar je bent geboren.
Met die gedachte keer ik weer terug naar mijn eigen comfortabele leventje, waar het schaamrood op de kaken zich nauwelijks onderscheidt van de door de zon verkleurde huid. En waar de bevolking me immer gastvrij ontvangt, zolang ik maar geld opbreng in plaats van kost. Comfortabel met af en toe een knoop in mijn maag...
