Enige jaren terug had ik een t-shirt met die tekst erop. Dat kledingstuk stond altijd garant voor leuke gesprekken aan de bar. De woorden op het shirt bleken uitnodigend (hoewel het natuurlijk ook gewoon een excuus kon zijn om ongegeneerd naar mijn ‘tweede paar ogen’ te staren).
“Goh, geloof je echt in sprookjes?”
“Jawel, en ook in Sinterklaas, God en Ware Liefde!”
Aan gespreksstof vervolgens geen gebrek. De conversaties die ontstonden vormden vaak een welkome variant op ‘Ken ik jou niet ergens van?’, ‘Heb je misschien een vuurtje voor me?’ en andersoortige smalltalk waar ik nooit echt goed in ben geweest.
Sinterklaas, God en Ware Liefde.
Dat rijtje had ik met meer succes in mijn brein opgeslagen, dan me met die rare Duitse naamvallen ooit gelukt is. Alsof er een onweerlegbare logica aan die opsomming ten grondslag lag.
Met het risico dat ik sommige mensen tegen het hoofd stoot; ik meen dat er ook zeker een overeenkomst bestaat tussen deze drie fenomenen. Sinds Alles is Liefde is de vergelijking tussen Sinterklaas en Ware Liefde al vaker gemaakt.
En dan is er nog God.
Geloven is tricky. Geloven is: vast vertrouwen in het bestaan van iemand of iets (Van Dale). Kortom: geloven is weten zonder bewijs. Dat doe je niet zomaar. Ik niet in ieder geval.
En juist daarom fascineert het geloof in God me zo. Zoveel miljoenen mensen vertrouwen in het bestaan van God. Zoveel miljoenen mensen bouwen hun leven om Hem heen, vinden antwoorden, troost en houvast in Hem. Er zijn kerken gebouwd, gemeenschappen gesticht, wetten geschreven, culturen gegroeid. God zit zo diep in mensen en in de samenleving, dat het bijna onwerkelijk lijkt dat Hij wel eens niet echt zou kunnen bestaan.
Maar daar zit wat mij betreft nou net het dilemma; geloof is bovenal aangeleerd. Geloof bestaat uit datgene wat je verteld is. Geloof is een verzameling verhalen. Als niemand je vertelt over God, hoe kun je dan weten dat Hij bestaat? Als niemand je vertelt dat God bestaat, ben je bij voorbaat een ongelovige.
Ik geloof niet dat ik geloof. Soms zou ik wel willen, maar ik kan simpelweg niet zeggen dat ik een vast vertrouwen heb in het bestaan van God. Desondanks koester ik mijn christelijke opvoeding en het christelijke fundament van onze samenleving. Het is onderdeel van onze – en mijn – historie. En het maakt net zo zeer deel uit van onze cultuur als Sinterklaas.
Natuurlijk begeef ik mij op glad ijs als ik God met Sinterklaas vergelijk. Maar als je het niet erg vind, ga ik die discussie nu even niet aan met een willekeurige vijf-jarige. Want je kunt nou wel zeggen dat God overal is, maar was Hij ook afgelopen zaterdagmiddag in Almere? Sinterklaas in ieder geval wel! Zag je al die volgelingen aan de kant van de weg?
Ik geloof dus Hij bestaat.
Zou het zo simpel kunnen zijn?
Wanneer een object van geloof door zoveel mensen levend wordt gehouden, bestaat het dan niet gewoon?
Ik geloof in God! God bestaat, omdat ik erin geloof.
Ik geloof in Ware Liefde! Ware Liefde bestaat, omdat ik erin geloof.
Ik geloof in Sinterklaas! Sinterklaas bestaat, omdat ik erin geloof.
Maar.... sprookjes?
Nee, daar geloof ik niet meer in.
Helemaal niet erg dus, dat dat shirt me niet meer past.
